अर्जुन उवाच |
परं ब्रह्म परं धाम पवित्रं परमं भवान् |
पुरुषं शाश्वतं दिव्यमादिदेवमजं विभुम् || 12||
Arjuna Uvacha ।
paraṃ brahma paraṃ dhāma pavitraṃ paramaṃ bhavān ।
puruṣaṃ śāśvataṃ divyamādidēvamajaṃ vibhum ॥ 12 ॥
आहुस्त्वामृषय: सर्वे देवर्षिर्नारदस्तथा |
असितो देवलो व्यास: स्वयं चैव ब्रवीषि मे || 13||
āhustvāmṛṣayaḥ sarvē dēvarṣirnāradastathā ।
asitō dēvalō vyāsaḥ svayaṃ chaiva bravīṣi mē ॥ 13 ॥
अर्जुन बोले—-आप परम ब्रह्रा, परम धाम और परम पवित्र है ; क्योंकि आपको सब ऋषिगण सनातन दिव्य पुरुष एवं देवों का भी आदिदेव, अजन्मा और सर्व व्यापी कहते हैं, वैसे ही देवषि नारद तथा असित और देवल ऋषि तथा महषि व्यास भी कहते हैं और स्वयं आप भी मेरे प्रति कहते है
Arjuna said: Dear Lord, You are the highest, the absolute the Supreme, Eternal and everlasting, the greatest purifier, the ultimate resort, Surpasser of all boundaries known to man, the origin of all Deities, the omni-present Spirit, and filled with spiritual Divinity.The greatest seers and divine sages, NARADA, ASIT, DEVAL, VYAS as well as You yourself have said all of these characteristics of You, my Lord.
सर्वमेतदृतं मन्ये यन्मां वदसि केशव |
न हि ते भगवन्व्यक्तिं विदुर्देवा न दानवा: || 14||
sarvamētadṛtaṃ manyē yanmāṃ vadasi kēśava ।
na hi tē bhagavanvyaktiṃ vidurdēvā na dānavāḥ ॥ 14 ॥
हे केशव ! जो कुछ भी मेरे प्रति आप कहते हैं, इस सब को मैं सत्य मानता हूँ । हे भगवन् ! आपके लीलामय, स्वरूप को न तो दानव जानते हैं और न देवता ही|
Lord Krishna, I accept all of the Knowledge that You have bestowed upon ME as true. I have also understood, dear Lord, that your very manifestation and origin is not understood by Deities let alone demons.
स्वयमेवात्मनात्मानं वेत्थ त्वं पुरुषोत्तम |
भूतभावन भूतेश देवदेव जगत्पते || 15||
svayamēvātmanātmānaṃ vēttha tvaṃ puruṣōttama ।
bhūtabhāvana bhūtēśa dēvadēva jagatpatē ॥ 15 ॥
हें भूतों को उत्पन्न करने वाले ! हे भूतों के ईश्वर ! हे देवों के देव ! जगत्त् के स्वामी ! हे पुरुषोतम ! आप स्वयं ही अपने से अपने को जानते हैं |
Arjuna continued: O Krishna, Originator of all, Lord of all beings, Lord of all Deities, Master and Creator of the World, the FIRST among all men, you alone in this universe, truly know Yourself.
वक्तुमर्हस्यशेषेण दिव्या ह्यात्मविभूतय: |
याभिर्विभूतिभिर्लोकानिमांस्त्वं व्याप्य तिष्ठसि || 16||
vaktum arhasyaśheṣheṇa divyā hyātma-vibhūtayaḥ
yābhir vibhūtibhir lokān imāṁs tvaṁ vyāpya tiṣhṭhasi || 16||
कथं विद्यामहं योगिंस्त्वां सदा परिचिन्तयन् |
केषु केषु च भावेषु चिन्त्योऽसि भगवन्मया || 17||
kathaṁ vidyām ahaṁ yogins tvāṁ sadā parichintayan
keṣhu keṣhu cha bhāveṣhu chintyo ’si bhagavan mayā || 17||
प्रभु कृपया विस्तारपूर्वक मुझे अपने दिव्य ऐश्वर्यों से अवगत कराएँ जिनके द्वारा आप समस्त संसार में व्याप्त होकर उनमें रहते हों। हे योग के परम स्वामी! मैं आपको ज्यादा अच्छे से कैसे जान सकता हूँ और कैसे आपका मधुर चिन्तन कर सकता हूँ। हे परम पुरुषोत्तम भगवान! ध्यानावस्था के दौरान मैं किन-किन रूपों में आपका स्मरण कर सकता हूँ।
Please describe to me Your divine opulences, by which You pervade all the worlds and reside in them. O Supreme Master of Yog, how may I know You and think of You. And while meditating, in what forms can I think of You, O Supreme Divine Personality?
विस्तरेणात्मनो योगं विभूतिं च जनार्दन |
भूय: कथय तृप्तिर्हि शृण्वतो नास्ति मेऽमृतम् || 18||
vistarēṇātmanō yōgaṃ vibhūtiṃ cha janārdana ।
bhūyaḥ kathaya tṛptirhi śṛṇvatō nāsti mēmṛtam ॥ 18 ॥
हे जनार्दन ! अपनी योग शक्त्ति को और विभूति को फिर भी विस्तार पूर्वक कहिये; क्योकि आपके अमृत मय वचनों को सुनते हुए मेरी तृप्ति नहीं होती अर्थात् सुनने की उत्कण्ठा बनी ही रहती है |
Arjuna demanded further: Lord Krishna, once again, describe fully to me, your divine glories and supreme splendour. My thirst for hearing your sweet and divine words again and again, is not yet quenched.